Drogi przedsiębiorco, zbliża się koniec roku – a wraz z nim także obowiązki inwentaryzacyjne. W sieci jest wiele artykułów opisujących sposób przeprowadzania spisu z natury, niezbędne elementy itp. stąd nie ma sensu powielać tego co już jest – w niniejszym artykule skupię się na kilku kwestiach, z których być może nie zdawałeś sobie sprawy, a mogą okazać się być pomocne.
- Czy podatnicy będący na podatkowej księdze przychodów i rozchodów muszą zrobić inwentaryzację ?
Wg Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych i materiałów m. in. na koniec każdego roku podatkowego.
Ustalona kwota remanentowa ma wpływ na dochód, a w związku z tym na podatek dochodowy wyliczany w zeznaniu za cały rok. W tym celu porównuje się obecny spis z natury z poprzednim i jeżeli wartość obecnego jest większa niż poprzedniego – wtedy powiększa się dochód (jest dopłata podatku); w odwrotnej sytuacji dochód się pomniejsza (powstaje kwota do zwrotu).
Warto jednak wiedzieć, nie trzeba czekać do końca roku ze sporządzeniem spisu – można go także wykonać w trakcie roku. Taki spis uwzględnia się wtedy przy wyliczaniu zaliczki na podatek dochodowy. Jest to korzystne w sytuacji gdy mamy świadomość, iż stan naszych towarów jest mniejszy niż ten który był na koniec ubiegłego roku. Możemy wtedy sporządzić śródroczny spis z natury i zapłacić niższą zaliczkę na podatek dochodowy, zamiast czekać do czasu sporządzenia zeznania i mieć zamrożone pieniądze J. Kiedyś trzeba było zawiadamiać urząd skarbowy o zamiarze przeprowadzenia spisu z natury w trakcie roku – obecnie takiego obowiązku nie ma.
- Czy podatnicy będący na ryczałcie muszą zrobić spis z natury ?
Na dzień 31.12.2019 r. nie musisz przeprowadzać remanentu! Obowiązek sporządzenia spisu z natury towarów i materiałów obejmował także ryczałtowców ale do końca 2018 roku. I to niezależnie od tego czy jesteś zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT czy nie – w ustawie o VAT nie ma obowiązku sporządzania spisu z natury na koniec roku.
- Inwentaryzacja u podmiotów objętych ustawą o rachunkowości (księgi handlowe)
Podmioty te, ze względu na rozbudowaną księgowość, mają większe obowiązki inwentaryzacyjne. Nie tylko powinny przeprowadzić spis towarów i materiałów, ale także inwentaryzację:
– środków pieniężnych, czyli przeliczyć stan gotówki (nominały i ich ilość) i porównać to z wartością jaka widnieje na koniec grudnia w raporcie kasowym
– innych aktywów pieniężnych i finansowych, papierów wartościowych, rzeczowych składniki aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji
– wszelkich należności i zobowiązania
- Prowadzę działalność usługową, czy muszę sporządzać spis z natury?
Remanent nie jest przypisany wyłącznie do działalności handlowej, obejmuje on także tzw. materiały pomocnicze. Jeżeli więc wykorzystujesz materiały, zużywane w związku z działalnością gospodarczą i które bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości to niestety także powinieneś sporządzić spis z natury. Przykładowo mogą to być szampony i środki w zakładzie fryzjerskim, czy leki w podmiocie medycznym.
Jeżeli nie posiadasz materiałów pomocniczych ani towarów, to wartość Twojego spisu z natury wynosi „0”.
- Spis z natury a VAT
Z ustawy o VAT nie wynika obowiązek sporządzania spisu z natury na koniec roku kalendarzowego, nie mniej jednak jest on niezbędny (również w trakcie roku) gdy
– jesteś czynnym podatnikiem VAT
– likwidujesz, rozwiązujesz, kończysz działalność prowadzoną jako osoba fizyczna lub w formie spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej
– przysługiwało Ci prawo odliczenia VAT od zakupu
Spis z natury jest także przydatny w sytuacji powrotu do zwolnienia podmiotowego, co prawda z ustawy nie wynika obowiązek jego sporządzenia, nie mniej jednak jest to wygodna forma ustalenia listy towarów i materiałów jakie Ci zostały z działalności opodatkowanej.
Spisy z natury dla celów vat są sporządzane w celu ustalenia kwoty jaką trzeba oddać do urzędu skarbowego od nabytych towarów i materiałów, jeżeli nie zostały one wykorzystane a został odliczony podatek vat przy ich zakupie.